با شروع فصل زمستان و سرمای زیر صفر مناطق کوهستانی، اخبار مرگ و میر و سانحه‌های مربوط به کولبران دوباره تیتر رسانه‌ها شده‌اند. این در حالی است که حداقل چهار سال از طرح بیمه کولبران می‌گذرد و هنوز هیچ کولبری بیمه نشده است.
روزنامه اعتماد در شماره روز دوشنبه ۲۷ دی خود گزارشی از حوادثی که در ۱۰ روز اخیر برای کولبران در مناطق مرزی آذربایجان و کردستان روی داده، نوشته است.
بر اساس این گزارش در ۱۰ روز اخیر ۹ کولبر دچار سانحه شده‌اند.
دراین مدت حداقل دو کولبر به دلیل برخورد با مین ضدنفر به شدت زخمی شده‌اند. یکی از این دو نفر به نام عثمان محمدی، ۴۰ ساله، یک پایش را از دست داد و کولبر دیگر به نام یاسر صحرایی از ناحیه پا به شدت مجروح و برای درمان به پاوه منتقل شده است.
به گزارش روزنامه اعتماد در غروب روز ۲۴ دی در پی شلیک ماموران گذرگاه مرزی کیله در استان کردستان، مهران رحمانی کولبر ۲۴ ساله جانش را از دست داد و دو کولبر دیگر زخمی شدند.
سایت هه‌نگاو از قول یک منبع مطلع نوشت این سه کولبر در حالی توسط نیروهای مسلح مورد هدف قرار گرفته‌اند که در حال برگشتن از مرز بوده و هیچ باری را حمل نمی‌کرده‌اند.
یک روز پس از آن نیز کولبر دیگری به نام عثمان رسولی در پی شلیک مرزبانان در نوار مرزی ارداب زخمی و به بیمارستان منتقل شد.
روز پنج‌شنبه ۲۳ دی سازمان هواشناسی در استان آذربایجان غربی نسبت به وخامت شرایط جوی هشدار داده بود. با این حال سه کولبر از این منطقه به سمت روستاهای مرزی ترکیه رفته و در مسیر بازگشت در کولاک دره مرزی بنار مفقود شدند.
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو این سه کولبر را اهل روستای باوان از توابع منطقه مرگور ارومیه به نام‌های بارزان میهنی، اسعد سیدانی‌فرد و بهلول سیدانی فرد معرفی کرده است.
به گزارش منابع حقوق بشری کردستان، در سال میلادی ۲۰۲۱، حداقل ۲۱۵ کولبر در مناطق مرزی غرب کشور کشته و زخمی شده‌اند. ۶ تن از این کولبران زیر ۱۸ سال سن داشتند. بیشترین آمار کولبر و کاسب‌کار قربانی، مربوط به استان کردستان می‌باشد. تعداد کولبران قربانی در این استان نزدیک به ۱۱۰ نفر است.
مرگ کولبران در حالی در جریان است که وعده‌های عمل نشده مسئولان کم نبوده اند.
در سال ۱۳۹۸ پس از کشته شدن آزاد و فرهاد خسروی دو برادر کولبر در اثر سقوط بهمن در ارتفاعات کردستان، موج اعتراضات نسبت به وضعیت کولبران بالا گرفت. پس از آن اسحاق جهانگیری، معاون وقت ریاست جمهوری دستور رسیدگی به وضعیت معیشتی کولبران را صادر کرد.
بعد از این دستور، عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر وقت کشور اعلام کرد دولت با “طرح جدیدی که اخیرا به تصویب رسانده به دنبال ساماندهی فعالیت کولبری در استان‌های مرزی” است.
تلاش دیگر برای ساماندهی وضعیت کولبران، طرحی بود که توسط نمایندگان استان‌هایی که کولبری در آنها رایج است، با عنوان طرح ساماندهی کولبران تهیه شده بود.
به گفته نماینده مهاباد، این طرح دربرگیرنده ۴ تبصره است که شامل اصلاح قانون بکارگیری سلاح علیه کولبران، ساماندهی معابر و تشکیل تعاونی کولبران و مجوز حمل کالاهای مشخص است.
این طرح در فروردین امسال توسط هیأت رییسه مجلس اعلام وصول شد اما هنوز در مجلس حتی به مرحله بررسی هم نرسیده و در نتیجه چشم‌انداز روشنی از تصویب آن نیز در دست نیست.