سدسازی افراطی پرآبترین رودخانه ایران را خشکاند
چند روزی است که تصاویری از کارون، پرآبترین رودخانه ایران٬ منتشر میشود؛ تصاویری که نشان میدهد این رودخانه خشک شده است.
محمد درویش، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور و فعال محیط زیست٬ در خصوص خشک شدن کارون به تجارتنیوز گفت: «مهمترین دلیل خشکی کارون سدها هستند. این سدها و مخازان باعث شدند تا بخش قابل توجهی از آب رودخانهها، بالادست حوضههای آبخیز بارگذاری شود.»
او ادامه داد: «این افزایش بارگذاریها به مدد سدها، موتور پمپها و طرحهای انتقال آب کاری کرده که اغلب رودخانهها در ایران، به پایان خود در دریا نرسند و افراط در سدسازی روی این رودخانه زمینهساز نابودی آن شده است و جالب است بدانید که در حال حاضر بزرگترین مخازن کشور بر روی این رودخانه ساخته شده است و آخرین این سدها، سد گتوند است که حدود ۲ میلیارد متر مکعب گنجایش دارد.»
درویش همچنین افزود: «نه تنها سد گتوند بلکه مجموع سدهای ساخته شده باعث خشکسالی در آن منطقه شده است و در شرایطی که آورد کارون، به صورت میانگین حدود ۱۴ یا ۱۵ میلیارد متر مکعب بود، این رقم امسال به کمتر از ۷ یا ۸ میلیارد متر مکعب رسیده است.»
این عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور و فعال محیط زیست گفت: «امسال در حوضههایی از بلوچستان میانگین ریزشهای آسمانی نسبت به میانگین ۵۲ ساله، ۸۸ درصد هم کاهش پیدا کرده است. بنابراین این خطاست که ما فکر کنیم میتوانیم براساس میانگینها برنامهریزی کنیم و طرحهای انتقال آب اجرا کنیم، به توسعه اراضی کشاورزی فکر کنیم.»
درویش در خصوص فقدان شبکه فاضلاب در خوستان توضیح داد: «در حوضه کارون، ساختن تصفیهخانهها منجر به استفاده از پسآبهای بسیار زیادی که وجود دارد، نشده است و پسآبها و شیرآبها، کیفیت آب خوزستان را نابود کرده است.»
همچنین کشت محصولات پر هزینه و آببری مانند نیشکر و برنج یکی دیگر از مسایلی است که کارون را دچار خطر جدی کرده است. این فعال محیط زیستی میگوید: «کشت محصولات پر مصرفی مانند نیشکر که به طور متوسط برای هر هکتار ۳۵ هزار متر مکعب، آب مصرف میشود یک خطای راهبردی است.»
درویش توضیح میهد: «مصرف این آب برای کشاورزی باعث شده است ما با مشکل شوری مواجه بشویم و مجبور شویم زمین را آبشویی کنیم. در نتیجه، تالاب بینالمللی و ارزشمند شادگان در پایین دست صنعت نیشکر، نابود شود.»