سیاسیمقاله

نگاهی به روابط روسیه و رژیم ایران

#سعید_همتی

✍️آنچه مشخص است روسیه قصد دارد در آینده جهان و به طبع، خاورمیانه نقش پر رنگ تری ایفا نماید و هژمونی شوروی سابق را احیا نماید. “ولادیمیر پوتین” یک مامور سابق “کا گ ب” است، او از نسلی می آید که هنوز از پایان جنگ سرد به نفع آمریکا دلگیر است و حس انتقام جویی در وجودش موج می زند.

 

✍️در ماه‌های منتهی به انقلاب ۵۷ در ایران “جیمی کارتر” رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده و “ویلیام سالیوان” سفیر این کشور در ایران گفتند که امید دارند، ایران انقلابیِ بعد از شاه، ضدآمریکایی نشود.

 

✍️پیش از انقلاب ۵۷، انقلابیون ضدشاه که حول “خمینی” جمع شده بودند، طبق نظر خمینی برای به دست آوردن تایید آمریکا، این کشور را قانع کرده بودند که ایرانِ آخوندی، به سمت شوروی کشیده نخواهد شد. “خمینی” حتی در بعضی سخنرانی‌ها گفته بود شوروی بدتر از آمریکا است.

 

✍️حکومت های ادوار ایران همیشه از طرف اتحاد جماهیر شوروی تضعیف شده بودند. حتی “خمینی” بعد از انقلاب۵۷، سعی کرد به شوروی نزدیک نشود، اما بخشی از انقلابیون۵۷، مثل “خامنه‌ای” با شوروی ارتباط داشتند.

 

✍️از طرفی دنیای غرب از ابتدای انقلاب۵۷ رژیم آخوندی را عملاً کنار گذاشت و در روابطش با رژیم ایران فقط به منافع زودگذر اقتصادی اکتفا نمود. ایالات متحده  نیز مشخصاً به هیچ عنوان قصد نزدیک شدن به جمهوری اسلامی را نداشت و دلیل این فاصله مواضع افراطی فرقه ای و اهداف ایدئولوژیکی است که جمهوری اسلامی در خارج از کشور دنبال می کند.

 

✍️نتیجتاً جمهوری اسلامی با این نحوه عملکرد منزوی گشت و ناچار شد در صحنه بین المللی به دنبال قدرت هایی باشد تا در سازمان ملل بر ضد او رای ندهند و تا جای ممکن آرای ضد این رژیم را نیز وتو نمایند. همان نقشی که روسیه و چین برای جمهوری اسلامی بازی می کنند.

 

✍️در سال‌های اخیر، دامنه نفوذ روسیه در کشورهای آسیای میانه و قفقاز، نسبت به دههٔ ابتدایی بعد از فروپاشی شوروی بیشتر شده‌است. تشکیل سازمان همکاری‌های شانگهای یکی از نتایج استراتژی جدید روسیه است.

 

✍️اما با وجود این که رژیم ایران همزمان با هند و پاکستان به عنوان عضو ناظر به سازمان شانگهای ملحق شد و درخواست عضویت داده است، با گذشت سالها تاکنون نتوانسته به دلیل مخالفت روسیه و چین به عضویت این سازمان درآید.

 

✍️دردآورتر آن که، درست در زمانی که رژیم آخوندی کاملا در صحنه بین الملل تنها مانده است، روسیه با سوءاستفاده از ضعف روزافزون جمهوری اسلامی و با وعده کمک به بقای این رژیم، چندین معاهده پرشتاب شرم آور را به ایران تحمیل کرد، بخشی از این سلسله معاهدات ننگین، واگذاری سهم ۵۰درصدی ایران در دریای خزر به همراه ده ها ذخائر عظیم نفتی و گازیِ این دریا به روسیه و متحدانش و همچنین واگذاری صدها هزار هکتار از خاک جنوب ایران به روسیه است.

 

✍️در معاهده ننگین “واگذاری دریای خزر” روسیه پیش از مذاکرات، با ایجاد وحدت مواضع بین چهار کشور به‌جامانده از اتحاد شوروی و خود، دست های رژیم ایران را در “معاهده واگذاری دریای خزر” کاملا بست و بزرگترین ذخائر نفت و گاز موجود در نیمه جنوبی دریای خزر که قانونا متعلق به ایران بود را از ایران گرفت و بین خود و شرکای خود تقسیم نمود!

 

✍️حتی در درون خاک ایران نیز سرکنسول‌گری “روسیه” در شهر رشت، به فعالیتهای ضد ایرانی اش شدت بخشیده است، این سرکنسولگری با عرصه ای به مساحت حدود ۲۳هزار متر مربع، نمایندگی دیپلماتیک روسیه در استان گیلان است و حوزه فعالیت خود را شش استان گیلان، مازندران، گلستان، اردبیل و آذربایجان شرقی و غربی می داند. باید یادآور شویم که روسیه ده ها سال است که بر این استانهای ایران ادعای مالکیت ارضی دارد!

 

✍️درحالی که “رژیم آخوندی” برای بقای خود چوب حراج به سرزمین ایران زده است، نگران  از دست دادن نفوذ در سوریه است! روسیه و رژیم ایران در جریان تجاوز به خاک سوریه و قتل عام مردم بی دفاع این کشور همکاری‌های نزدیکی باهم داشتند، اما آیا در صورت تصرف کامل سوریه، قادر به ادامه همکاری در این کشور خواهند بود؟

 

✍️افق همکاری روسیه و جمهوری اسلامی در سوریه چندان به نفع رژیم آخوندی به نظر نمی رسد، چرا که پوتین و اسد هر دو دست آخوندها را خوانده اند. رژیم اسد یک رژیم سکولار است و از این جهت به روسیه تمایل دارد.

✍️آنهایی که مسائل سوریه را دنبال می کنند می دانند، نیروهای پیاده سپاه تروریستی قدس برای تسخیر شهرهایی از سوریه که در تسلط آزادی خواهان بود، بارها و بارها توسط نیروی هوایی روسیه تنها گذاشته شدند، سرکردگان سپاه تروریستی قدس می گویند روسیه به عمد در حمایت های هوایی اش دیر هنگام عمل می کرد و یا اصلا پیدایش نمی شد! در نتیجه تعداد تلفات نیروهای سپاه تروریستی قدس به دلیل اعتماد به پشتیبانی نیروی هوایی روسیه بالا رفت.

 

✍️”بهروز بنیادی” نماینده مجلس جمهوری اسلامی در صحن مجلس، گفت: دور نیست که اسد و پوتین، ما را در راه منافع خود و نتانیاهو و دونالد ترامپ قربانی کنند.

 

✍️در اوج برخی خبرها در مورد حملات هوایی اسرائیل به پایگاه های سپاه تروریستی قدس در سوریه، “حشمت فلاحت پیشه” رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران با انتقاد از رویکرد کرملین در این زمینه میگوید: وقتی پای حمله هوایی اسرائیل به میان می آید، مسکو سامانه پدافند هوایی اس ۳۰۰ را از فعالیت می اندازد!

 

✍️از آن طرف “جعفری” سرکرده وقت سپاه تروریستی پاسداران به روسیه یادآوری می کند که اگر گروههای مردمی ما در سوریه نبودند، پیروزی حاصل نمی شد. این گفته ها نشان از نگرانی جمهوری اسلامی برای به حاشیه رانده شدن از سوریه از سوی روسیه دارد.

 

✍️این برخورد را در موضوعاتی مثل فروش تسلیحات هم مشاهده می کنیم. به عنوان مثال در انتهای سال۹۷ مذاکراتی بین تهران و مسکو بر سر فروش جت‌های جنگنده چندمنظوره “سوخو ۳۰ اس ام” آغاز شد، اما آخوندها بلافاصله از روسیه جواب رد شنیدند و تحریم ها بهانه قرار گرفته شد.

 

✍️ائتلاف روسیه با جمهوری اسلامی، بیشتر تاکتیکی به نظر می‌آید تا استراتژیک. مسکو بارها و بارها نشان داده که ابایی از دست رد زدن به سینه رژیم ایران ندارد.

 

✍️روسیه بارها نشان داده که ایران برایش فقط یک مهره از مهره های بازی سیاست خارجی اش است. روسیه در ازای دست رد زدن به سینه جمهوری اسلامی در موارد مختلف، از آمریکا و غرب امتیاز گرفته است.

 

✍️روابط استراتژیک بین کشورها معمولا بر پایه نیازهایی، مانند سیاستهای ژئوپلیتیک(سیاست های سرزمینی) و اقتصادی شکل می گیرد. روسیه و جمهوری اسلامی منافع اقتصادی مشترک مهمی ندارند، مبادلات اقتصادی غیرنظامی روسیه و رژیم ایران علی‌رغم تأکیدات مکرر پوتین و خامنه ای، از ۴ میلیارد دلار در سال تجاوز نکرده است.

 

✍️از آنجایی که اقتصاد روسیه بر صادرات نفت و گاز تکیه دارد و به جز تسلیحات جنگی، تقریبا صادرات صنعتی ندارد، روابط دو جانبه اقتصادی با کشورها، هرگز نمی تواند یک اولویت تعیین کننده برای روابط متقابل استراتژیک روسیه باشد.

 

✍️اما در حوزه “منافع سرزمینی”، پشتیبانی از حکومت های مستبد در مقابل ملت هایشان، برای روسیه یک اولویت استراتژیک و بسیار سودآور به حساب می آید، چرا که به جز قدرت نمایی و یارگیری در مقابل آمریکا و غرب، برای روسیه مواهب اقتصادی نیز به دنبال دارد.

 

✍️در حوزه بین الملل، روسیه در ازای استثمار این کشورها، حکومت های استبدادگر آن کشورها را از طریق وتوی قطع نامه های شورای امنیت سازمان ملل، تحت حمایت پوششی بین المللی خود قرار می دهد تا آن حکومت های خودکامه بتوانند از فشار مطالبات و سوال های حقوق بشری سازمان ملل فرار کنند.

 

✍️وقتی روسیه یک حکومت مستبد را برای ادامه سلطه بر مردم آن کشور تحت حمایت نظامی خود قرار می دهد، در ازای آن به طور خود به خود بر منابع طبیعی(نفت،معادن،منابع طبیعی) آن کشور چنگ می اندازد.

 

✍️استثمار کشورها از این طریق، در خصوص تعاملات روسیه با بلاروس،ایران،صربستان،کوبا،ونزوئلا،ویتنام،کره شمالی و اکنون سوریه مشهود است.

 

✍️استفاده ابزاری از کشور ایران توسط روسیه تاجایی پیش می رود که “فئودور لوکیانوف” ريیس شورای سیاست خارجی و دفاعی روسیه، علناً اظهار می دارد که خروج آمریکا از برجام نه‌تنها به روسیه لطمه‌ای وارد نمی‌کند، بلکه حتی می‌تواند از اعمال فشار واشنگتن بر روسیه بکاهد!

 

✍️بی اعتنایی جمهوری اسلامی به منافع ملی و خواست های مردم ایران و نگاه فرقه گرایانه به سیاست های داخلی و خارجی، موجب بحران زدگی و تضعیف روزافزون ایران شده است.

 

✍️در بند ۹۴ سند دکترین سیاست خارجی روسیه که آخرین نسخه‌اش را پوتین در دسامبر ۲۰۱۵ امضا کرد، در خصوص ایران از لفظ “توسعه همه‌جانبه” استفاده شده است، اما در مقابل برای کشورهایی نظیر هند، چین، ویتنام و حتی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از لفظ راهبردی(استراتژیک) استفاده شده است! اینجاست که مشخص می شود، جمهوری اسلامی تنها برای بقای خود و برای قدرت نمایی داخلی و فریب مردم ایران است که دائما بر طبل توخالی روابط دوجانبه استراتژیک با روسیه می کوبد!

 

✍️حکایت امروز روابط آخوندها و روس‌ها تفاوت چندانی با داستان شاهان قاجار ندارد. آنها برای حفظ حکومتشان از خاک ایران به روسیه بخشیدند، اما آخوندها هم خاک و هم دریای ایران را به همراه ذخائر نفتی و گازیِ آن به روسیه واگذار کردند. امروز از حیث شرایط داخلی و خارجی، همانند اواخر سلسله قاجار، حکومت ایران در استیصال و ضعف کامل قرار دارد و به هر دری می زند تا فقط امروز خود را به فردا برساند و این وسط ایران و ایرانی برای آخوندها، تنها یک مستمسک است!

دکمه بازگشت به بالا