تعاریف رجال سیاسی و مذهبی، در قانون اساسی از سوی شورای نگهبان، باز هم مبهم ماند

شورای نگهبان ضمن تفسیر شرط «رجل سیاسی ـ مذهبی و مدیر و مدبر بودن» برای نامزدهای ریاست‌جمهوری، ۱۱ شرط جدید را برای این نامزدها اعلام کرد، که «فقدان سوابق سوء امنیتی از جمله» در اعتراض‌های سال ،۸۸ و «معرفی مشاوران» از جمله آنهاست.
این ۱۱ شرط، پس از ابلاغ سیاست‌های کلی انتخابات از سوی رهبر ایران، در جلسه ۲۰ دی‌ماه شورای نگهبان تصویب و روز شنبه، ۲۶ اسفند از سوی سخنگوی این شورا اعلام شد.
بر اساس تعریف شورای نگهبان، «رجال مذهبی» باید «تدین و تقیدشان به انجام شعائر و مناسک دینی، در زندگی فردی و اجتماعی از برجستگی ویژه‌ای برخوردار باشد، به گونه‌ای که در میان مردم به این خصوصیت شناخته و مشهور باشند».
از نظر شورای نگهبان، «رجال سیاسی رجالی هستند که …همواره مصالح نظام اسلامی و معیارهای اصیل انقلابی، در عملکرد آنها لحاظ شده باشد، به گونه‌ای که در میان مردم، به این خصوصیت شناخته و مشهور باشند».
بر اساس اصل ۱۱۵ قانون اساسی ایران، رئیس‏‌جمهوری «از میان‏ رجال‏ مذهبی‏ و سیاسی»‏ که‏ «ایرانی‏ الاصل‏، تابع ایران‏، مدیر و مدبر، دارای‏ حسن‏ سابقه‏ و امانت‏ و تقوی‏، مومن‏ و معتقد به‏ مبانی‏ جمهوری‏ اسلامی‏ ایران‏ ومذهب‏ رسمی‏ کشور» باشند، انتخاب خواهد شد.
این برای نخستین بار است که شورای نگهبان تفسیرهایی را درباره این شرایط اعلام شده در قانون اساسی اعلام می‌کند.
تفسیر شورای نگهبان از شرایط نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری پس از ابلاغ سیاست‌های کلی انتخابات از سوی رهبر جمهوری اسلامی در سال ۹۴ انجام شده است.
«تعریف و اعلام معیارها و شرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبر بودن نامزدهای ریاست‌جمهوری توسط شورای نگهبان» از جمله بندهای این سیاست‌ها بود.
این شورا در تفسیر جدید خود اعلام کرده که مدیر باید «برخوردار از شایستگی‌های ذاتی و اکتسابی» باشد و «از توانایی پیش‌بینی و عاقبت‌اندیشی نسبت به امور مبتنی بر عقلانیت و دانش صحیح برای اداره امور کشور برخوردار باشد».
«معرفی مشاوران جهت تشریح و توان مدیریتی برنامه‌ها» و «سوابق کافی و قابل ارزیابی در فعالیت‌های مذهبی و سیاسی از قبیل مکتوبات، سخنرانی‌ها و اعلام مواضع» از جمله شرط‌های جدید شورای نگهبان برای نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری است.
«وابسته نبودن به گروه‌های غیرقانونی و عدم محکومیت به اقدام علیه جمهوری اسلامی ایران و فقدان سوابق سوءامنیتی از جمله در فتنه سال ۸۸» از جمله دیگر شرط‌های جدید برای نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری است.
رهبر جمهوری اسلامی و نزدیکان او از اعتراض‌ها به انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۸ با عنوان «فتنه» نام می‌برند و آیت‌الله خامنه‌ای بارها از این اعتراض‌ها به عنوان «خط قرمز» برای تصدی سمت‌های دولتی نام برده است.
در همین حال عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان روز شنبه گفت که «این تعاریف و معیارها در راستای فرمان» رهبر تعیین شده است.
گفتنی است: در حالی که بر اساس تصریح قانون اساسی بر اینکه رئیس جمهور، باید «معتقد به‏ مبانی‏ جمهوری‏ اسلامی‏ ایران‏ ومذهب‏ رسمی‏ کشور» باشد، شورای نگهبان همچنان درباره نامزدی اهل سنت و جماعت درانتخابات ریاست‌جمهوری سکوت کرده است.